Ngày 10 tháng 11 năm 2023, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 phối hợp với Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam và Viện Giáo dục Tiếng Trung Quốc quốc tế (Đại học Ngôn ngữ Bắc Kinh, Trung Quốc) tổ chức Hội thảo khoa học Quốc tế về “Nghiên cứu và giảng dạy tiếng Trung Quốc: Xu hướng trên thế giới và thực tiễn tại Việt Nam”.
Toàn cảnh Hội thảo
Tham dự Hội thảo, về phía đại biểu khách mời có: Ông Bành Thế Đoàn - Tham tán Văn hóa Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam; GS, TS Nguyễn Văn Khang, Chủ tịch Phân hội giảng dạy tiếng Trung Quốc tại Việt Nam, Tổng biên tập Tạp chí Ngôn ngữ và Đời sống, Viện Ngôn ngữ học - Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam); GS Ngô Ứng Huy - Viện trưởng Viện Giáo dục Tiếng Trung Quốc quốc tế (Đại học Ngôn ngữ Bắc Kinh, Trung Quốc) cùng các nhà khoa học trong và ngoài nước.
Về phía Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 có: PGS,TS Phùng Gia Thế - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng trường; TS Bùi Kiên Cường - Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Hiệu trưởng; Trưởng các đơn vị; đại diện giảng viên và sinh viên các khoa: Tiếng Trung Quốc, Ngữ văn.
TS Bùi Kiên Cường - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, Trưởng Ban Tổ chức Hội thảo phát biểu khai mạc
Phát biểu chào mừng tại Hội thảo, TS Bùi Kiên Cường - Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, Trưởng Ban tổ chức Hội thảo khẳng định: “Hội thảo khoa học Quốc tế về “Nghiên cứu và giảng dạy tiếng Trung Quốc: Xu hướng trên thế giới và thực tiễn tại Việt Nam” là một sự kiện quan trọng để kỷ niệm 15 năm đào tạo ngành ngôn ngữ Trung Quốc tại Trường ĐHSP Hà Nội 2, đồng thời vừa là dịp để chúng ta tự hào về những thành tựu đã đạt được, vừa mở ra cơ hội để hướng tới tương lai, với những xu hướng đang diễn ra trên thế giới và thực tiễn tại Việt Nam.
Trong bối cảnh môi trường quốc tế ngày càng phát triển mạnh mẽ, việc nghiên cứu và giảng dạy tiếng Trung Quốc đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc thúc đẩy giao lưu văn hóa và kinh tế giữa Việt Nam và các quốc gia sử dụng tiếng Trung. Cùng với sự tăng trưởng về mặt kinh tế, văn hóa và chính trị, việc hiểu biết sâu sắc về ngôn ngữ và văn hóa Trung Quốc sẽ giúp cho việc hợp tác giữa các nước trở nên thuận tiện và hiệu quả hơn. Thêm vào đó, chúng ta cũng không thể xem nhẹ những thách thức hiện tại, từ việc áp dụng công nghệ mới trong giảng dạy, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đến việc cập nhật kiến thức và phương pháp nghiên cứu tiên tiến. Chính vì vậy, Hội thảo lần này đã thu hút được sự tham gia của hơn 400 nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà quản lý, giảng viên và sinh viên trong lĩnh vực nghiên cứu và giảng dạy tiếng Trung Quốc ở các Viện, Trung tâm nghiên cứu, các trường Đại học ở Việt Nam và Trung Quốc. Chúng tôi tin tưởng và kỳ vọng qua Hội thảo này, các tư liệu, luận cứ khoa học sẽ được thảo luận, phân tích để làm sáng tỏ thêm về vai trò, giá trị của việc Nghiên cứu và giảng dạy tiếng Trung Quốc; đồng thời khuyến nghị những định hướng và giải pháp góp phần mở ra những hướng nghiên cứu mới, những cơ hội hợp tác mới giữa các giảng viên, nhà khoa học, nhà quản lý trong lĩnh vực khoa học chuyên sâu và khoa học liên ngành, đưa việc giảng dạy và nghiên cứu tiếng Trung Quốc phát triển nhanh và bền vững trong bối cảnh hội nhập toàn cầu của thời đại cách mạng công nghệ lần thứ 4 đang diễn ra mạnh mẽ hiện nay, góp phần xây dựng một cộng đồng quốc tế đa văn hóa, hòa bình và phát triển.
Nhân dịp này, thay mặt Lãnh đạo Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc tới Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam, Trường Hoa Văn Côn Minh Trung Quốc, Trường Đại học Ngôn ngữ Bắc Kinh, Trường Đại học Ngoại ngữ Bắc Kinh, Trường Đại học Sư phạm Hoa Đông Thượng Hải, Hiệp hội Doanh nghiệp Trung Quốc tại Việt Nam, các trường đối tác phía Trung Quốc, các trường đại học của Việt Nam, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà quản lý đã dành nhiều tình cảm, sự quan tâm, giúp đỡ quý báu đối với trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 trong suốt thời gian qua và đặc biệt là trong công tác chuẩn bị Hội thảo này. Mong rằng trong thời gian tới sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm, hỗ trợ nhiều hơn nữa, để trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 bứt phá đi lên mạnh mẽ hơn, bền vững hơn, đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa quê hương, đất nước, cho tình hữu nghị Việt Nam - Trung Quốc mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững”.
Ông Bành Thế Đoàn - Tham tán Văn hóa Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam phát biểu tại Hội thảo
Phát biểu tại Hội thảo, Ngài Bành Thế Đoàn - Tham tán Văn hóa Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam chia sẻ: “Trong tiết trời ấm áp của mùa thu và bầu không khí ấm áp của trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, thật hân hạnh cho tôi được tham dự hội thảo quốc tế “Giảng dạy và nghiên cứu tiếng Trung Quốc: Xu hướng thế giới và thực tiễn Việt Nam”.
Theo đó, ông cho biết: năm 2010, “Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng Trung Quốc” được chính thức ban hành, quy định ngôn ngữ và văn tự thông dụng Trung Quốc là tiếng phổ thông và chữ Hán tiêu chuẩn, tương ứng với ngoại văn thì ngôn ngữ và văn tự thông dụng Trung Quốc được gọi là Trung văn. Điều này một mặt thể hiện được tính đại diện của tiếng phổ thông và hệ thống chữ Hán tiêu chuẩn với nền tảng là chữ Hán của Trung Quốc, mặt khác cũng thể hiện được vị thế bình đẳng với các ngôn ngữ khác trên thế giới. Đồng thời, cùng với sự giao lưu quốc tế của Trung Quốc ngày càng rộng rãi, việc dạy và học ngôn ngữ chữ viết Trung Quốc, đặc biệt là những khu vực ngoài Trung Quốc, đã hình thành những đặc điểm khác nhau. Không còn là giảng dạy ngôn ngữ, văn hóa Trung Quốc một cách bị động nữa, mà đã trở thành chủ thể đầy tính chủ động trong việc dạy - học văn hóa ngôn ngữ Trung Quốc, dùng tư liệu bản địa để biên tập giáo trình giảng dạy tiếng Trung, dùng tiếng Trung để kể chuyện của chính mình, dựng lên cầu nối giới thiệu đất nước mình và thúc đẩy giao lưu với Trung Quốc cũng như các cộng đồng người nói tiếng Trung khác. Nhìn từ hình thức dạy học, người học không chỉ đơn thuần tiếp thu kiến thức văn hóa Trung Quốc, mà còn hướng đến trải nghiệm hình thức giáo dục mở, học tập trong môi trường văn hóa mà chữ Hán là nền tảng. Xuất phát từ quan điểm này, năm 2019, “Đại hội tiếng Hán” do Trung Quốc tổ chức hàng năm bắt đầu từ đầu thế kỷ này đã đổi tên thành Đại hội “Giáo dục tiếng Trung Quốc”, để thể hiện tính bình đẳng và giao lưu trong giáo dục tiếng Trung.
Giữa Trung Quốc với Việt Nam nói riêng và các quốc gia khác trong vùng văn hóa chữ Hán nói chung, từ lâu đã sử dụng chung chữ Hán, học giả các nước đã sử dụng chữ Hán để sáng tạo nên nền văn hóa rực rỡ, đây chẳng những là một phần không thể thiếu trong vùng văn hóa chữ Hán, mà còn là một bộ phận không thể tách rời vô cùng quan trọng của văn hóa truyền thống chính quốc gia đó. Giáo dục tiếng Trung trong vùng văn hóa chữ Hán có nguồn tài liệu phong phú đa dạng hơn và môi trường văn hóa tốt hơn. Vậy làm thế nào để biên tập tài liệu giảng dạy tiếng Trung cũng như sáng tạo phương pháp giảng dạy tiếng Trung mang đậm bản sắc đặc trưng của từng quốc gia, là một vấn đề không hề mới nhưng cũng chưa được nghiên cứu đầy đủ, không gian phát triển là rất lớn.
Song song với việc Trung Quốc - Việt Nam cùng nhau xây dựng “Vành đai và Con đường” đi vào chiều sâu, giao lưu và hợp tác giữa hai nước chắc chắn sẽ ngày càng mật thiết và đi vào chiều sâu, đặt ra nhu cầu rất lớn từ số lượng cho đến chất lượng đối với nhân lực vừa thông thạo tiếng Trung, vừa am hiểu lịch sử văn hóa của nước mình. Theo đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020” của Việt Nam phê duyệt năm 2013, từ cấp tiểu học đến trung học phổ thông Việt Nam có thể triển khai giảng dạy tiếng Trung. Đại học Sư phạm Hà Nội 2 đảm trách cung cấp nguồn giáo viên chất lượng cao cho cả nước. Các vị học giả và chuyên gia tham dự hội thảo hôm nay sẽ chia sẻ nghiên cứu, thành quả từ góc độ quan hệ Việt Trung, hệ thống tiêu chuẩn giáo dục tiếng Trung quốc tế, chính sách giáo dục tiếng Trung của các nước và việc dạy học chữ Nho trong lịch sử Việt Nam, nội dung phong phú và vô cùng đặc sắc. Tôi tin rằng Hội thảo lần này sẽ thúc đẩy giáo dục tiếng Trung tại Việt Nam, góp phần giúp trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình”.
TS Trần Linh Chi - Trưởng khoa Tiếng Trung Quốc, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 trình bày báo cáo đề dẫn
Trình bày báo cáo đề dẫn, TS Trần Linh Chi - Trưởng khoa Tiếng Trung Quốc, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, Phó Trưởng Ban Tổ chức Hội thảo cho biết: “Hội thảo quốc tế “Nghiên cứu và giảng dạy tiếng Trung Quốc: Xu hướng trên thế giới và thực tiễn tại Việt Nam”có quy mô đáng kể, thu hút sự tham gia của hơn 400 chuyên gia, nhà nghiên cứu, giảng viên, giáo viên, nghiên cứu sinh và sinh viên của Việt Nam và Trung Quốc. Đây là một cơ hội quý báu để chúng ta cùng nhau chia sẻ kiến thức, trao đổi kinh nghiệm và thảo luận về những xu hướng mới nhất trong lĩnh vực dạy học tiếng Trung Quốc.
Hội thảo đã được thiết kế tạo ra một không gian mở để thúc đẩy giao lưu về ý tưởng, trao đổi thông tin và mở rộng mạng lưới chuyên ngành. Với các phiên thảo luận chuyên sâu, các bài chia sẻ từ các chuyên gia đầu ngành, và các phiên hỏi đáp sôi nổi, chúng ta cùng hy vọng sự kiện này sẽ đem lại những thông tin quý báu và kích thích sự sáng tạo trong cộng đồng học thuật tiếng Trung Quốc.
Chúng tôi mong rằng Hội thảo này sẽ tạo ra một diễn đàn cởi mở để các học giả cùng chia sẻ kết quả nghiên cứu, cùng học hỏi, cùng hợp tác. Tôi tin tưởng sâu sắc rằng, chúng ta có thể tạo ra những đóng góp ý nghĩa và phát triển mang tính bền vững cho lĩnh vực giáo dục tiếng Trung quốc tế.
Xin chân thành cảm ơn tất cả Quý vị đã tham gia và đóng góp vào sự thành công của Hội thảo này. Chúng ta sẽ kề vai sát cánh để cùng xây dựng một cộng đồng Nghiên cứu và giảng dạy tiếng Trung Quốc vững mạnh”.
PGS, TS Cầm Tú Tài - Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội chủ trì phiên toàn thể Hội thảo
GS Ngô Dũng Nghị trình bày tham luận
Tại phiên toàn thể do PGS, TS Cầm Tú Tài - Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội chủ trì, các đại biểu được nghe các báo cáo: “Nghiên cứu về giáo dục tiếng Hán phục vụ con đường đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung - Việt” tác giả GS Ngô Ứng Huy - Đại học Ngôn ngữ Bắc Kinh; “Xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, xác định tiêu chuẩn cấp bậc và khung tham khảo trong giáo dục tiếng Hán quốc tế” tác giả GS Ngô Dũng Nghị - Đại học Sư phạm Hoa Đông; “Hiện trạng, đặc điểm và xu thế phát triển của chính sách giáo dục tiếng Hán trên thế giới” tác giả GS. Vương Tổ Luy - Đại học Ngoại ngữ Bắc Kinh; “Nghiên cứu lý thuyết phát triển dạy học tiếng Hán ở Việt Nam” tác giả TS Trần Linh Chi - Đại học Sư phạm Hà Nội 2.
GS Ngô Ứng Huy trình bày tham luận
GS Vương Tổ Luy trình bày báo cáo
Sau phiên toàn thể, Hội thảo chia làm ba tiểu ban song song tiếp tục thảo luận về các chủ đề: Tiểu ban 1: “Nghiên cứu ngôn ngữ học đối chiếu”; Tiểu ban 2: “Nghiên cứu phương pháp giảng dạy tiếng Hán”; Tiểu ban 3: “Phát triển chương trình, phiên dịch”.
Báo cáo tham luận và thảo luận tại tiểu ban
Trong phần thảo luận các đại biểu tập tung vào các vấn đề: Xu hướng mới trong nghiên cứu và giảng dạy tiếng Trung Quốc; Nghiên cứu ngôn ngữ học và ngôn ngữ học đối chiếu; Nghiên cứu phương pháp giảng dạy tiếng Hán; Phát triển chương trình, phiên dịch. Bốn chủ đề trên là những nội dung xuyên suốt Hội thảo, đồng thời cũng là những định hướng chung cho hoạt động của các tiểu ban. Theo đó, mỗi tiểu ban phát huy tối đa tinh thần chủ động, sáng tạo, tổ chức việc thảo luận thực chất, khoa học, từ đó có thể chắt lọc những ý tưởng, kiến nghị thực sự hữu ích, cung cấp những luận cứ khoa học quý báu cho công tác nghiên cứu, giảng dạy về tiếng Trung Quốc quốc tế.
Trao chứng nhận cho các báo cáo viên
Sau các phần báo cáo và thảo luận, các báo cáo viên được trao giấy chứng nhận tham gia Hội thảo và đọc báo cáo tại các tiểu ban.
Một số hình ảnh tại Hội thảo:
Phòng CTCT-HSSV
